Μια γενικότερη τάση αύξησης του αριθμού των συμβασιούχων που απασχολούνται στον στενό και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια σε πολλές χώρες της EE. Αν και στη συντριπτική πλειονότητα των κρατών-μελών της Ενωσης παραμένει σε ισχύ η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά βήματα μεταρρυθμίσεων που κινούνται προς την κατεύθυνση ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων και εξίσωσής τους με το καθεστώς που διέπει τον ιδιωτικό τομέα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη σε κάποιες ευρωπαϊκές οικονομίες η αναλογία στις προσλήψεις μονίμων - συμβασιούχων στο Δημόσιο έχει μεταβληθεί υπέρ των δευτέρων.
Σημαντικές αλλαγές έχουν συντελεστεί και στον τρόπο λειτουργίας της κρατικής μηχανής. Συγκεκριμένα, σε ορισμένες χώρες έχουν ληφθεί μέτρα για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των κρατικών υπηρεσιών με στόχο την ταχύτερη και πιο άνετη εξυπηρέτηση του κοινού, οι οποίες απέδωσαν σε σημαντικό βαθμό. Ιδιαιτέρως στα κράτη του ευρωπαϊκού Βορρά, οι δημόσιες υπηρεσίες διέπονται από ένα αποκεντρωμένο καθεστώς, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στην κάθε υπηρεσία να λειτουργεί αυτόνομα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αυτά τα συστήματα οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν τη δυνατότητα να λειτουργούν κατά βούληση χωρίς να δεσμεύονται από πολύπλοκους κανονισμούς και εγκυκλίους, ώστε να φέρουν εις πέρας την εργασία τους.
Οσον αφορά τις απολαβές των δημοσίων υπαλλήλων δεν ισχύουν κατώτατοι μισθοί σε όλες τις χώρες. Ειδικώς στα αποκεντρωμένα καθεστώτα η κάθε υπηρεσία μέσα από διαπραγματεύσεις με τα συνδικάτα των εργαζομένων έχει δημιουργήσει το δικό της σύστημα αξιολόγησης των επιδόσεων των υπαλλήλων που απασχολεί, βάσει του οποίου διαμορφώνονται και οι απολαβές τους. Τέλος, σχετικά με τις διαδικασίες πρόσληψης και ανέλιξης στον δημόσιο τομέα, ακόμη και όταν βασίζονται σε προφορικές συνεντεύξεις των υποψηφίων είναι τις περισσότερες φορές διαφανείς, ενώ η εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία δεν επιφέρει σχεδόν καμία μεταβολή στις διευθυντικές θέσεις των δημοσίων υπηρεσιών.
ΔΑΝΙΑ Αντικείμενο διαπραγματεύσεων οι συνθήκες εργασίας και οι αποδοχές
Ο δημόσιος τομέας απασχολεί περισσότερο από το 1/3 του συνολικού εργατικού δυναμικού. Οπως και στις περισσότερες δυτικοευρωπαϊκές χώρες, η απασχόληση στον δημόσιο τομέα αυξήθηκε κατά τον 20ό αιώνα, από περίπου 8% το 1920 σε 39% του εργατικού δυναμικού σήμερα (2004). H ανάπτυξη αυτή, κυρίως με τη μορφή σχολείων, νοσοκομείων, γηροκομείων, βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών, συνδέεται με τη μεγάλη αύξηση του αριθμού των γυναικών που είναι οικονομικώς ενεργές, εξέλιξη ιδιαιτέρως σημαντική τις δεκαετίες που ακολούθησαν τον B' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οργανώθηκε το σύγχρονο κράτος πρόνοιας.
Ο δημόσιος τομέας διακρίνει μεταξύ δύο κατηγοριών εργαζομένων, των δημοσίων υπαλλήλων (statutory civil servants) και των συμβασιούχων. H αναλογία των δημοσίων υπαλλήλων σε σχέση με τους συμβασιούχους είναι πολύ μεγαλύτερη στην κεντρική κυβέρνηση (υπουργεία), στην οποία αποτελούσαν το 2004 το 35,3% του συνόλου των εργαζομένων, από ό,τι στην τοπική αυτοδιοίκηση, όπου οι δημόσιοι υπάλληλοι αποτελούν μόνο το 11% του συνόλου των εργαζομένων.
Βασικές διαφορές μεταξύ των δύο κατηγοριών είναι ότι το συνταξιοδοτικό καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων διέπεται από ιδιαίτερο νομικό πλαίσιο, οι υπάλληλοι απαγορεύεται να εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα (ασυμβίβαστο) και δικαιούνται σε περίπτωση απόλυσης ως αποζημίωση τις αποδοχές τριών ετών. Οι συνθήκες εργασίας και οι αποδοχές τους είναι αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ των εργοδοτών και των σωματείων των εργαζομένων, όπως και για τους συμβασιούχους υπαλλήλους.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Οργανώσεων των Εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, υπάρχει η τάση να μειωθεί ακόμη περισσότερο ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων, ώστε στο μέλλον να περιορισθεί στους «ένστολους» δημοσίους υπαλλήλους (e.g. αστυνομικοί, στρατιωτικοί, προσωπικό φυλακών, ιερείς) και δημοσίους υπαλλήλους σε ανώτατες θέσεις. Ολες οι προσλήψεις στον δημόσιο τομέα δημοσιεύονται στην ηλεκτρονική κρατική διεύθυνση του Διαδικτύου. Οι αιτήσεις που υποβάλλονται αξιολογούνται και προσλαμβάνονται οι υποψήφιοι οι οποίοι πληρούν τα προσόντα για τη συγκεκριμένη θέση. Αντιθέτως δεν εφαρμόζεται διαγωνισμός . H ηλικία συνταξιοδότησης είναι τα 65 έτη. Ωστόσο υπάρχει η δυνατότητα για πρόωρη συνταξιοδότηση στα 60 (μέτρο που υιοθετήθηκε προσφάτως) αν έχουν πληρωθεί οι ανάλογες εισφορές στα ταμεία.
Το ύψος του κατώτατου μισθού του δημοσίου υπαλλήλου ανέρχεται σε περίπου 200.000 κορόνες Δανίας ετησίως μεικτά (16.666 κορόνες μηνιαίως, ήτοι 2.200 ευρώ).
ΟΛΛΑΝΔΙΑ Σύνταξη στα 65 χρόνια
H μονιμότητα εξαρτάται από το εργατικό δίκαιο. Σε γενικές γραμμές, η σύμβαση ενός χρόνου αυτομάτως μετατρέπεται σε σύμβαση αορίστου χρόνου μετά τη συμπλήρωση τριών ετών εργασίας. Βεβαίως η σύμβαση ενός έτους μπορεί κάλλιστα να μετατραπεί σε σύμβαση αορίστου χρόνου αν υπάρχει καλή συνεργασία. Ενας στους οκτώ εργαζομένους δουλεύει στον δημόσιο τομέα. Το 2003 ο ακριβής αριθμός ήταν 125.393.
H διαδικασία των προσλήψεων εξαρτάται από τον τομέα στον οποίο θέλει να δουλέψει κανείς. Υπάρχει ειδική ιστοσελίδα (www. werkenbijderijk.nl) στην οποία μπορεί ο πολίτης να πληροφορηθεί για θέσεις εργασίας σε όλους τους τομείς του δημοσίου. Αναλόγως του τομέα υπάρχουν ειδικές διαδικασίες, εξετάσεις, συνεντεύξεις και διαφορετικά στάδια που πρέπει κανείς να περάσει ώστε να έχει την ευκαιρία για μια θέση. H εξέλιξη μιας πρόσληψης στο τέλος θα κριθεί από δύο διαφορετικές επιτροπές: τη Selectie Commissie (Επιτροπή στην οποία προεδρεύει ο προϊστάμενος κάθε υπηρεσίας) και τη Selectie Advies Commissie (Επιτροπή που αποτελείται από μελλοντικούς συναδέλφους).
Ο χρόνος συνταξιοδότησης είναι το 65ο έτος. Στον δημόσιο τομέα υπάρχουν 9 ιεραρχικές βαθμίδες. Το 1 είναι η κατώτατη βαθμίδα στην οποία αντιστοιχούν 7 μισθολογικά κλιμάκια. Ο κατώτατος μισθός στη βαθμίδα 1 του 1ου κλιμακίου είναι 1.262 ευρώ τον μήνα και στο 7ο κλιμάκιο 1.586 ευρώ τον μήνα. Ολοι οι δημόσιοι υπάλληλοι ανήκουν στον Algemene Burgelijk Pensioen Fonds (Γενικός Δημόσιος Ασφαλιστικός Φορέας).
Τέλος, οι γενικοί διευθυντές παραμένουν όταν αλλάζει η κυβέρνηση. Υπάρχει σαφής διαχωρισμός ανάμεσα στην πολιτική ελίτ και στον δημόσιο τομέα.
ΒΕΛΓΙΟ Διαδικασία πρόσληψης ανάλογα με τη θέση εργασίας
Υπάρχουν τρεις κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων: statutaire, mandataire και contractuel. Οι statutaire δεν έχoυν σύμβαση εργασίας αλλά δουλεύουν σύμφωνα με τους κανόνες του καταστατικού, ενός συνόλου κανόνων και κανονιστικών κειμένων που ορίζει όλες τις πτυχές της νομικής κατάστασης του υπαλλήλου (πρόσληψη, δικαιώματα και καθήκοντα, απουσίες, μόρφωση). Οι υπάλληλοι statutaires αποκαλούνται και nommιs και κατέχουν μόνιμη θέση στο δημόσιο.
Οι mandataire είναι υπάλληλοι που κατέχουν μια θέση στη στελέχωση (management function). Ορίζονται για περίοδο έξι χρόνων η οποία είναι ανανεώσιμη και το καθεστώς τους ρυθμίζεται από ειδικούς κανονισμούς. Τέλος, οι contractuel δουλεύουν στο δημόσιo με κανονική σύμβαση εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου. Παίρνουν την ίδια αντιμισθία με τους statutaires, όμως, είναι περιορισμένες οι δυνατότητες ανάπτυξης της σταδιοδρομίας τους. Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι περισσότεροι από 90.000, ενώ η διαδικασία πρόσληψης είναι διαφορετική ανάλογα με τη θέση εργασίας. Για τους statutaires οι προσλήψεις γίνονται έπειτα από μια σειρά τεστ και συνεντεύξεων που διοργανώνονται από τη Selor, το πρακτορείο προσλήψεων της ομοσπονδιακής διοίκησης. H πρόσληψη των υπαλλήλων mandataires επίσης διοργανώνεται από τη Selor. Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία πρόσληψης των συμβασιούχων συνηθίζεται να διοργανώνεται από την υπηρεσία στην οποία υπάρχει η κενή θέση, είτε μέσω είτε όχι της Selor.
ΙΡΛΑΝΔΙΑ Δεν αλλάζει κανένας γενικός διευθυντής σε αλλαγή κυβέρνησης
Υπάρχει μονιμότητα τόσο στον στενό όσο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Τα τελευταία χρόνια πάντως στις επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα γίνονται προσλήψεις με συμβάσεις ορισμένου χρόνου για την κάλυψη συγκεκριμένων αναγκών. Εξάλλου, στις ΔΕΚΟ που ιδιωτικοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια δεν ισχύει η μονιμότητα για όσους προσλαμβάνονται σήμερα. Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων αντιστοιχεί στο 18,2% του εργατικού δυναμικού της χώρας. Οι προσλήψεις προσωπικού γίνονται τόσο με γραπτές όσο και με προφορικές εξετάσεις έπειτα από δημόσιες προκηρύξεις που δημοσιεύονται στις εφημερίδες. Δεν υπάρχει ένα κεντρικό εξεταστικό σύστημα, αλλά ο κάθε δημόσιος φορέας διοργανώνει ξεχωριστές εξετάσεις. H εξέλιξη των δημοσίων υπαλλήλων εξαρτάται από τους γενικούς διευθυντές των υπηρεσιών ή από το υπουργείο. Ο κατώτατος μισθός ανέρχεται σε 19.111 ευρώ τον χρόνο, ενώ τα χρόνια εργασίας για να βγει κάποιος στη σύνταξη είναι τα 40 έτη. Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι ασφαλισμένοι στο Εθνικό Σύστημα Ασφάλειας, το οποίο λειτουργεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Κοινωνικής Ευημερίας και στο οποίο εντάσσονται όλοι οι εργαζόμενοι, τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα. Τέλος, δεν αλλάζει κανένας γενικός διευθυντής σε κάθε αλλαγή κυβέρνησης.
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ Από συναδέλφους οι κρίσεις
Ισχύει μονιμότητα, ωστόσο υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες που μπορεί να οδηγήσουν έναν μόνιμο υπάλληλο εκτός δημοσίου. Είναι αρκετά συχνό να αναφέρονται στον Τύπο περιστατικά πειθαρχικών και μη παραπτωμάτων υψηλών στελεχών τα οποία οδηγούν στην αποπομπή τους. Γενικώς, οι πολίτες είναι ευχαριστημένοι από τις δημόσιες υπηρεσίες και όπου υπάρχουν κενά πιέζουν τις αρχές για περισσότερα κονδύλια. Στον δημόσιο τομέα και στις δημοτικές αρχές εργάζονται 561.500 άτομα, δηλαδή περίπου το 25% του εργατικού δυναμικού. Στον στενό δημόσιο τομέα απασχολούνται 131.500 εργαζόμενοι, δηλαδή 5,6% του εργατικού δυναμικού της χώρας.
Οι προσλήψεις γίνονται με αξιολογικά κριτήρια κατόπιν προκηρύξεων. H εξέλιξη των υπαλλήλων κρίνεται από τα προσόντα τους και την απόδοσή τους. Οι κρίσεις γίνονται από τους προϊσταμένους συναδέλφους τους και επικυρώνονται από την υπηρεσιακή ηγεσία (γενικό γραμματέα).
Ολοι οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι ασφαλισμένοι στον ασφαλιστικό φορέα του δημοσίου. Ο χρόνος συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στο Ασφαλιστικό, είναι πλέον ελαστικός και κυμαίνεται από το 63ο έως το 68ο έτος. Σκοπός είναι η παραμονή των εργαζομένων στην εργασία επί μακρότερο διάστημα με μεγαλύτερη αποδοτικότητα ανταμείβοντάς τους γενναιόδωρα με μεγαλύτερη σύνταξη. Το ύψος του κατώτατου μισθού ανέρχεται σε 1.162 ευρώ.
Τέλος, όταν αλλάζουν οι κυβερνήσεις, αυτοί που αλλάζουν μόνο στα υπουργεία είναι ο υπουργός και οι σύμβουλοί του. Ο γενικός γραμματέας κάθε υπουργείου μάλιστα αποτελεί ένα είδος μόνιμου υφυπουργού.
ΣΟΥΗΔΙΑ Οι δημόσιοι υπάλληλοι ουδέποτε απεργούν
Οι δημόσιες υπηρεσίες διέπονται από ένα αποκεντρωμένο καθεστώς, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι σχεδόν ουδέποτε απεργούν. Σύμφωνα με την ελληνική πρεσβεία στη Στοκχόλμη, η σουηδική κυβέρνηση έχει παραχωρήσει τα τελευταία 20 χρόνια σημαντικές αρμοδιότητες στις δημόσιες υπηρεσίες με στόχο να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της εργασίας τους. H υπηρεσία γνωρίζει τους στόχους της, αλλά δεν της επιβάλλεται ο τρόπος επίτευξής τους. Αντιθέτως είναι ελεύθερη να χρησιμοποιήσει τα μέσα της, ακολουθώντας τις γενικούς κανονισμούς της κυβέρνησης. Για να προχωρήσει σε μια ενέργεια ένας δημόσιος υπάλληλος δεν απαιτείται η έγκριση από τον προϊστάμενό του.
H κυβέρνηση εντάσσει στον προϋπολογισμό κονδύλια τα οποία προορίζονται σε κάθε υπηρεσία ανάλογα με τους σκοπούς και τις ανάγκες της. Οι ίδιες υπηρεσίες μάλιστα προτείνουν στην κεντρική κυβέρνηση ένα budget για μία τριετία, το οποίο εξετάζεται από την κυβέρνηση και εγκρίνεται είτε απευθείας είτε ζητούνται επιπλέον πληροφορίες. Εξάλλου, στο τέλος κάθε έτους οι υπηρεσίες συντάσσουν αναφορές σχετικά με τις επιδόσεις τους και τον προορισμό των κονδυλίων.
Ουσιαστικά δεν υπάρχει μονιμότητα ούτε στον στενό ούτε στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ακόμη και το μόνιμο προσωπικό μπορεί να απολυθεί σε περίπτωση που αυτό κριθεί απαραίτητο. Μόνο κάποιες ομάδες υπαλλήλων απολαμβάνουν το προνόμιο της μονιμότητας, για παράδειγμα οι δικαστές οι οποίοι μπορεί να απολυθούν μόνο αν διαπράξουν κάποιο έγκλημα. Στη Σουηδία εργάζονται περίπου 1,3 εκατ. δημόσιοι υπάλληλοι, εκ των οποίων οι 250.000 απασχολούνται στην κεντρική κυβέρνηση. Αποτελούν ποσοστό 6% του εργατικού δυναμικού. Υπάρχουν σχεδόν 270 διαφορετικές υπηρεσίες, οι οποίες απασχολούν προσωπικό από λίγα άτομα ως και 25.000. Το 48% των υπαλλήλων της κεντρικής κυβέρνησης είναι γυναίκες, ενώ το 1/3 του προσωπικού έχει πτυχία πανεπιστημίου.
Σχετικά με τις προσλήψεις, η κάθε υπηρεσία καθορίζει τις ανάγκες της και τα προσόντα των υποψηφίων για τις κενές θέσεις. H διαδικασία των προσλήψεων είναι διαφανής, από τη στιγμή που γίνονται δημόσιες προκηρύξεις. Οι αποφάσεις για προσλήψεις μπορούν να εφεσιβληθούν. H εξέλιξη ενός υπαλλήλου περνά μέσα από τη διεύρυνση των καθηκόντων του στην ίδια θέση. Οι αρμοδιότητες συχνά διευρύνονται, δίνοντας τη δυνατότητα στον υπάλληλο να αυξήσει τον μισθό του. Διάλογοι για την αξιολόγηση των υπαλλήλων γίνονται συχνά σχετικά με τις πρόσθετες αρμοδιότητες και τις ανάγκες επιμόρφωσής τους.
H ηλικία συνταξιοδότησης είναι τα 65 έτη, ενώ οι μισθοί διαμορφώνονται από συλλογικές συμβάσεις. Ο μέσος μηνιαίος μισθός ανέρχεται σε 2.500 ευρώ. Βεβαίως ο μισθός κάθε υπαλλήλου μπορεί να αυξηθεί σημαντικά. Συγκεκριμένα, εξαρτάται από τις δυσκολίες, τις αρμοδιότητες που έχει αναλάβει και από την απόδοσή του. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, ο επιβλέπων προϊστάμενος εισηγείται την αύξηση του μισθού αφού πρώτα έχει αξιολογήσει τις επιδόσεις του υπαλλήλου.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ Στο στόχαστρο η μονιμότητα
Απασχολούνται 1,7 εκατ. υπάλληλοι στον στενό δημόσιο τομέα και 2,4 εκατ. υπάλληλοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Από αυτούς οι περισσότεροι είναι μόνιμοι. Ωστόσο, με νόμο που ψηφίστηκε προσφάτως, οι νεοπροσληφθέντες στις γερμανικές ΔΕΚΟ δεν απολαμβάνουν το προνόμιο της μονιμότητας και το εργασιακό τους καθεστώς είναι ίδιο με αυτό του ιδιωτικού τομέα.
Οι προσλήψεις γίνονται χωρίς γραπτό διαγωνισμό. Γίνεται δημόσια προκήρυξη, οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν τα βιογραφικά τους και στη συνέχεια περνούν από ειδική μόνιμη επιτροπή, η οποία αποφασίζει για το ποιοι θα καλύψουν τις κενές θέσεις. H παραπάνω διαδικασία ακολουθείται τόσο στον στενό όσο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. H ανέλιξη των υπαλλήλων εξαρτάται από τις επιδόσεις τους, οι οποίες αξιολογούνται κάθε δύο έτη από τους προϊσταμένους τους.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι το τελευταίο διάστημα η γερμανική κυβέρνηση προσπαθεί να άρει τη μονιμότητα στο μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου τομέα (πλην δασκάλων, αστυνομικών, πυροσβεστικής), ωστόσο οι αντιδράσεις των εργαζομένων δεν έχουν επιτρέψει μέχρι στιγμής να γίνει κάποια αλλαγή προς αυτήν την κατεύθυνση.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι ασφαλισμένοι για την υγειονομική τους περίθαλψη σε ιδιωτικούς φορείς, στους οποίους οι εισφορές καταβάλλονται σε ποσοστό 80% από το κράτος. Για τη σύνταξή τους υπάρχει ειδικό ταμείο το οποίο χρηματοδοτείται από το κράτος. H ηλικία συνταξιοδότησης είναι τα 65 έτη. Εξάλλου, οι γενικοί διευθυντές δεν αλλάζουν σε κάθε μεταβολή κυβέρνησης.
ΙΣΠΑΝΙΑ Προαγωγή με 4ετή θητεία
Υπάρχει μονιμότητα στον δημόσιο τομέα. Το 81% του συνόλου των εργαζομένων στον στενό δημόσιο τομέα είναι μόνιμοι και το 19% συμβασιούχοι. Οι μισθωτοί του δημόσιου τομέα ανέρχονται σε 2.387.414 επί συνόλου 17.970.800 εργαζομένων και κατανέμονται ως εξής:
* Κεντρική διοίκηση, ένοπλες δυνάμεις, δημόσια τάξη, δικαιοσύνη, λοιποί δημόσιοι οργανισμοί και επιχειρήσεις: 540.868 υπάλληλοι.
* Δημόσιοι υπάλληλοι των 17 αυτόνομων περιοχών: 1.190.607 υπάλληλοι.
* Τοπική Αυτοδιοίκηση: 563.392 υπάλληλοι.
* Πανεπιστήμια: 92.547 υπάλληλοι.
Για την προαγωγή του υπαλλήλου απαιτείται τετραετής θητεία στην ίδια θέση. Οι προαγωγές πραγματοποιούνται εσωτερικώς σε κάθε υπουργείο ή υπηρεσία έπειτα από διενέργεια σχετικών διαγωνισμών για την πλήρωση κενών οργανικών θέσεων. Οι προσλήψεις του μόνιμου προσωπικού γίνονται έπειτα από διενέργεια εξετάσεων με ευθύνη και μέριμνα του υπουργείου Δημόσιας Διοίκησης.
Ο ασφαλιστικός τομέας του δημοσίου είναι το «Γενικό Ασφαλιστικό Ταμείο Δημοσίων Υπαλλήλων», MUFACE (www.muface.es). H ηλικία συνταξιοδότησης είναι το 65ο έτος, ωστόσο έχει αρχίσει διάλογος κυβέρνησης-κοινωνικών φορέων για πρόωρη συνταξιοδότηση 25.100 υπαλλήλων της κεντρικής διοίκησης ηλικίας άνω των 58 ετών. Σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική συλλογική σύμβαση, ο κατώτατος ετήσιος βασικός μισθός (συμπεριλαμβάνονται δώρα εορτών και διακοπών) δημοσίου υπαλλήλου (8η επαγγελματική κατηγορία) ανέρχεται σε 9.744,90 ευρώ (2004).
Τέλος, οι γενικοί διευθυντές και οι αναπληρωτές γενικοί διευθυντές διορίζονται από την κυβέρνηση και ως εκ τούτου γίνονται αρκετές αλλαγές σε κάθε μεταβολή κυβέρνησης.
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ Κατώτατος μισθός 381 ευρώ το 2004
Ισχύει μονιμότητα τόσο στον στενό όσο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων αντιστοιχεί στο 14,2% του ενεργού πληθυσμού. Οι προσλήψεις γίνονται με δημόσιο διαγωνισμό, ενώ δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο όργανο που κρίνει την εξέλιξή των εργαζομένων. Αυτό γίνεται χωριστά σε κάθε δημόσιο φορέα. Ο χρόνος συνταξιοδότησης μόλις προσφάτως, με τη νέα σοσιαλιστική κυβέρνηση του Josι Socrates, πέρασε από το 60ό έτος στο 65ο έτος, στο πλαίσιο των μέτρων μείωσης του υπερβολικού ελλείμματος. Το ύψος του κατώτατου μισθού δημοσίου υπαλλήλου στην Πορτογαλία κατά το 2004 ήταν 381 ευρώ.
ΑΓΓΛΙΑ Προσλήψεις και με συνέντευξη
Ισχύει μονιμότητα για τους περισσότερους δημοσίους υπαλλήλους, ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί σε σημαντικά βαθμό οι συμβασιούχοι και οι μερικώς απασχολούμενοι εργαζόμενοι. Συγκεκριμένα, οι μόνιμοι υπάλληλοι ανέρχονται σε 524.000 και οι συμβασιούχοι σε 11.000 (στοιχεία 2004). Για τις προσλήψεις υπεύθυνοι είναι οι ανεξάρτητοι επίτροποι δημοσίων υπηρεσιών, οι οποίοι έχουν την ευθύνη για τη διενέργεια διαγωνισμών. Συγκεκριμένα, δημοσιεύουν στον Τύπο προκηρύξεις, στη συνέχεια μελετούν τα βιογραφικά όλων των υποψηφίων και, εν τέλει, επιλέγουν αυτούς που πληρούν τις προϋποθέσεις. Οι τελευταίοι, πάντως, προτού προσληφθούν περνούν από συνέντευξη. H κάθε υπηρεσία έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για την αξιολόγηση των υπαλλήλων της και τον καθορισμό των μισθών. Αξίζει να σημειωθεί ότι ετήσια εισοδήματα κάτω των 20.000 ευρώ έχει το 1/4 του προσωπικού. Ο χρόνος συνταξιοδότησης είναι τα 65 έτη.
ΑΥΣΤΡΙΑ Προσλήψεις με διαγωνισμούς
Στον δημόσιο τομέα απασχολούνται τόσο μόνιμοι υπάλληλοι όσο και συμβασιούχοι. Οι τελευταίοι αποτελούν τη μειοψηφία, ωστόσο τα τελευταία χρόνια ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σημαντικά. Στο σύνολό τους οι εργαζόμενοι στο δημόσιο ανέρχονται σε 154.000 επί συνόλου 3.000.000 εργαζομένων.
Οι προσλήψεις γίνονται με γραπτούς και προφορικούς διαγωνισμούς, ενώ ελέγχεται και η προσωπικότητα των υποψηφίων. H ανέλιξη των υπαλλήλων εξαρτάται από την ίδια την υπηρεσία.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι ασφαλισμένοι σε δημόσιο ασφαλιστικό φορέα, ενώ η ηλικία συνταξιοδότησης είναι τα 65 έτη. Ο κατώτατος μηνιαίος μισθός των πτυχιούχων δημοσίων υπαλλήλων ανέρχεται σε 1.900 ευρώ. Τέλος, οι κυβερνητικές αλλαγές δεν συνεπάγονται αλλαγές των γενικών διευθυντών.
ΙΤΑΛΙΑ Προσπάθειες μεταρρύθμισης
Ισχύει η μονιμότητα τόσο στον στενό όσο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Πάντως, από το 1990 έχουν αρχίσει στην Ιταλία (Νόμος Bassarini 59/97) προσπάθειες μεταρρύθμισης των εργασιακών σχέσεων στον δημόσιο τομέα. Στον ίδιο νόμο προβλέφθηκαν η χρήση συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου, προσωρινής εργασίας και ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων, σε συνδυασμό με χορήγηση αρμοδιοτήτων σε περιφέρειες. Οι εξετάσεις για την πρόσληψη στο Δημόσιο γίνονται με δημόσιους διαγωνισμούς. Δεν υπάρχει κάποιος αντίστοιχος ΑΣΕΠ. Η υπηρεσιακή εξέλιξη των υπαλλήλων κρίνεται από τα υπηρεσιακά συμβούλια. Σχετικά με το ύψος του κατώτατου μισθού υπολογίζεται ότι δεν ξεπερνά τα 1.000 ευρώ.
ΓΑΛΛΙΑ Ανέλιξη με γραπτές εξετάσεις
Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων ανέρχεται σε 5 εκατ., εκ των οποίων τα 4 εκατ. είναι μόνιμοι και οι υπόλοιποι συμβασιούχοι αορίστου χρόνου. Εξάλλου, σε ορισμένες θέσεις στις οποίες απαιτείται η στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό υπογράφονται συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Οι προσλήψεις για τους μόνιμους υπαλλήλους γίνονται με εθνικές εξετάσεις, ενώ η επιλογή των συμβασιούχων πραγματοποιείται από τις ίδιες τις υπηρεσίες αναλόγως των προσόντων τους. H ανέλιξη των δημοσίων υπαλλήλων και η μετάθεσή τους σε ένα ανώτερο πόστο εξαρτάται από τον χρόνια εργασίας. Στην προκειμένη περίπτωση διενεργούνται εσωτερικές γραπτές εξετάσεις, ενώ λαμβάνεται υπ' όψιν και η επίδοση του υπαλλήλου που κρίνεται από τον διευθυντή του. H ηλικία συνταξιοδότησης είναι τα 60 έτη και όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι ασφαλισμένοι στο Ειδικό Ταμείο Δημοσίων Υπαλλήλων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου