Η στράκα-στρούκα μεγατόνων…
Κατά τη διάρκεια της χρεοκοπίας μια άποψη που αναδείχτηκε αρκετά δημοφιλής, υποστήριζε πως οι εταίροι μας δεν είχαν άλλη επιλογή από το να μας πληρώνουν τα ελλείμματα εσαεί. «Η Ελλάδα κρατάει μια υδρογονοβόμβα μεγατόνων στα χέρια της...» ήταν η κεντρική ιδέα του συλλογισμού...
Αυτό περίπου το πίστεψε και η κυβέρνηση κάποια στιγμή και επεχείρησε να αδρανήσει τις μεταρρυθμίσεις και τις άλλες υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, και να διαπραγματευτεί το ζήτημα πολιτικά...
Συνέπεια αυτού, ήταν οι κωμικοτραγικές σκηνές της φυγής και επανόδου της τρόικα, σε συνάρτηση με το μέτρημα των βδομαδιάτικων που αρκούν τα ταμειακά διαθέσιμα να πληρώσουν μισθούς και συντάξεις μέχρι την εκταμίευση της 6ης δόσης...
Ουδέν κακόν αμιγές καλού όμως, κάποιοι κατάλαβαν πως οι δόσεις δεν πάνε μόνο στους δανειστές, αλλά μέρος τους αφορά και μισθούς και συντάξεις...
Το μνημόνιο σαν ευκαιρία...
Με τη χρεοκοπία της χώρας μας την Άνοιξη του 2010 και την έλευση της τρόικα συστήθηκε ένα ευκαιριακό και ετερόκλητο αντιμνημονιακό μέτωπο. Το σκληρό μνημόνιο αποτέλεσε για αρκετούς εκ των συμμετεχόντων το όχημα που εξασφάλισε κοινό για τις απόψεις τους.
Για την ακρίβεια, για κάποιους αποτέλεσε μια ευκαιρία για επαγγελματική απασχόληση και καριέρα, ως υπερασπιστών του λαού.
Διάφορες «φυλές» συνταγματολόγων, οικονομολόγων, δημοσιολόγων, συνομωσιολόγων ή και... γυναικολόγων ακόμη βρήκαν ευήκοα ώτα με βάση μια θολή και γενικευμένη αντίθεση στο μνημόνιο.
Η άποψη της στήλης ήταν πως το μνημόνιο δεν αρκεί να επαναφέρει τη χώρα σε ισορροπία και πως για κάτι τέτοιο χρειάζονται τέσσερα μνημόνια... Με απλά λόγια, αυτά που προέβλεπε το μνημόνιο και άλλα πολύ περισσότερα, αν είμαστε σοβαροί θα έπρεπε να τα είχαμε εφαρμόσει από μόνοι μας, χωρίς τις υποδείξεις και τους εκβιασμούς των ξένων με τις δόσεις...
Μύθοι και πραγματικότητα
Στον ενάμισι χρόνο του μνημονίου έχουν διαψευστεί πολλά από τα βασικά επιχειρήματα της αντιμνημονιακής ρητορικής, χωρίς να κάμψει το φρόνημα των διαφόρων συνιστωσών της, επειδή, όπως πιστεύω το μνημόνιο αποτέλεσε απλά μέσο για άλλες επιδιώξεις και όχι στόχο...
Υποστηρίχθηκε π.χ. πως:
α) Μύθος: Ο δανεισμός μέσω της μνημονιακής σύμβασης γινόταν με την παροχή εγγυήσεων από ελληνικής πλευράς που αφορούσαν ενεχυριασμό δημόσιας περιουσίας, μέχρι και εθνικών μνημείων κλπ...
Η πραγματικότητα: Ένα χρόνο αργότερο όταν χρειάσθηκε ένα δεύτερο μνημόνιο (το μεσοπρόθεσμο) η Φινλανδία έθεσε το θέμα να λάβει παρόμοιες εγγυήσεις προκειμένου να συμμετάσχει στο δεύτερο πακέτο δανεισμού της χώρας. Το ζήτημα ξεπεράστηκε με τις παρεμβάσεις των ισχυρότερων της ευρωζώνης που πίεσαν την Φινλανδία να υποχωρήσει... Η εξέλιξη αυτή με τους Φινλανδούς αποτελεί προφανώς απόδειξη πως δεν υπήρχε παρόμοια δέσμευση πριν...
β) Μύθος: Το μνημόνιο προβλέπει το δανεισμό της χώρας μόνο σε ό,τι αφορά τις πληρωμές των δανειστών και όχι τις άλλες ανάγκες του προϋπολογισμού.
Πραγματικότητα: Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ούτε καν πρωτοετής στα οικονομικά για να καταλάβει πως αφού υπάρχει πρωτογενές έλλειμμα, μέρος των δανεικών του μνημονίου πάει και σε μισθούς και συντάξεις. Χρειάσθηκε να έρθει το «έμφραγμα» της έκτης δόσης για να μην μπορούν να καταβληθούν οι μισθοί, για να καταπέσει και στην πράξη αυτός ο μύθος...
γ) Μύθος: Υποστηρίχθηκε πως το μνημόνιο είναι αντισυνταγματική άποψη η οποία προβλήθηκε και από συνταγματολόγους. Έγιναν μάλιστα και οι σχετικές προσφυγές...
Πραγματικότητα: Όλες οι προσφυγές κατέπεσαν... ενώ το επιχείρημα το είχε καταρρίψει ήδη από πολύ νωρίς με άρθρο του στην Καθημερινή ο δάσκαλος των περισσότερων συνταγματολόγων ο κ. Μανιτάκης.
δ) Μύθος: Το μνημόνιο έφερε την χρεοκοπία στη χώρα...
Πραγματικότητα: Είναι καινοφανές ψέμα. Το μνημόνιο είναι συνέπεια της χρεοκοπίας. Χρεοκοπία σημαίνει πως δεν βρίσκεις κανένα πρόθυμο δανειστή να δανειστείς για να πληρώσεις τόκους και χρεολύσια... Το μνημόνιο προέκυψε εξ αιτίας της χρεοκοπίας.
ε) Μύθος: Οι όροι του δανεισμού είναι τοκογλυφικοί...
Πραγματικότητα: Υψηλός μπορεί να θεωρηθεί ένας δανεισμός όταν υπάρχει εναλλακτική λύση για σύγκριση. Η Ελλάδα δεν είχε άλλη πηγή δανεισμού καθώς οι αγορές ζητούσαν επιτόκια πάνω από 15-20% και η πρώτη συμφωνία προέβλεπε 5,5% για την ευρωζώνη και γύρω στο 3,5% από το ΔΝΤ. Στην συνέχεια παρατηρήθηκε χώρες να δανείζονται με 6-7% και να συμμετέχουν στον δανεισμό της Ελλάδας με 4,5% ή 3,5% που προβλέπει η συμφωνία της 21 Ιουλίου...
Είναι φανερό πλέον πως αρκετοί εκ των συνιστωσών που συμμετείχαν και συμμετέχουν στο αντιμνημονιακό μέτωπο το κάνουν γιατί αποδείχθηκε ένα καλό όχημα για την απόκτηση κοινού.
Όταν οι άνθρωποι χάνουμε το εισόδημά μας ή περιμένουμε να χάσουμε τη δουλειά μας γινόμαστε ευάλωτοι και σε πολλούς θολώνει η κρίση. Τότε γινόμαστε εύκολη λεία για τους επιτήδειους που εκμεταλλεύονται τις περιστάσεις.
Οι άνθρωποι των αγορών το ξέρουμε αυτό πως οι περίοδοι της σύγχυσης κρύβουν μεγάλες ευκαιρίες, καθώς οι άλλοι είναι ευάλωτοι και δεκτικοί σε κάθε παραμύθι που υπόσχεται εύκολο πλουτισμό ή γρήγορη επιστροφή των χαμένων...
Κάτι άλλο που αποδεικνύει τις αλλότριες σκοπιμότητες του αντιμνημονιακού μετώπου, είναι η απουσία διάθεσης να αναζητηθούν τα αίτια της χρεοκοπίας μας και να προβάλλονται μονότονα οι συνέπειες της, σαν συνέπειες του μνημονίου...
Η αλήθεια είναι όμως πως το μνημόνιο, είτε γιατί δεν ήταν επαρκές είτε γιατί δεν εφαρμόστηκε ποτέ, απέτυχε να αποτρέψει την χρεοκοπία της χώρας, οπότε οσονούπω θα έχουμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε τις συνέπειες μιας, έστω συντεταγμένης προς το παρόν, χρεοκοπίας...
Η διάψευση των επιχειρημάτων ενός λογικού ανθρώπου τον οδηγεί στην περίσκεψη και την αναθεώρηση. Έναν ανόητο ή ένα φανατικό όμως τον οδηγεί στις απειλές, το υβρεολόγιο και την βία...
Εσχάτως ο δημόσιος διάλογος για τα αίτια της χρεοκοπίας και τις πιθανές διεξόδους περιλαμβάνει χαρακτηρισμούς όπως «οι καταδότες των Γερμανών» και άλλα ευτράπελα και τραγικά συνάμα που κυρίως χαρακτηρίζουν όσους προσπαθούν να επιχειρηματολογήσουν με αυτά.
Είχε δίκιο ο Καπετάν Γιώτης...
Έχω ακούσει από μια ραδιοφωνική διήγηση του Μίμη Ανδρουλάκη, πως ο Χ. Φλωράκης όταν ζούσε και έβλεπε στις κομματικές συνεδριάσεις, κάποιος να υπερφαλαγγίζει τους υπόλοιπους σε κομματικό πατριωτισμό και πίστη στην ιδεολογία, ρωτούσε τους παρακείμενους: «Ποιος είναι τούτος και αν έχει υπογράψει καμιά δήλωση και φωνάζει τόσο...»
Κάπως έτσι νομίζω πως έχουν τα πράγματα και με τους «πατριώτες» της χρεοκοπίας...
Οι «δυνάμεις κατοχής»...
«Δυνάμεις κατοχής» αρέσκεται να αποκαλεί τους διαπραγματευτές των δανειστών το χωρίς φειδώ στους πομπώδεις χαρακτηρισμούς λαϊκό πατριωτικό αντιμνημονιακό μέτωπο.
Οι «δυνάμεις κατοχής» λοιπόν όπως δείχνουν τα πράγματα προχωρούν στο σχέδιο δυο. Ήτοι, βάζουν σε πρώτο πλάνο σωτηρίας τις τράπεζες και το ευρώ και σε δεύτερο την Ελλάδα.
Αυτό είναι το μήνυμα των τελευταίων εξελίξεων που βγαίνει από το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης των ευρωπαϊκών τραπεζών. Δηλαδή, ενώ με το μνημόνιο και το μεσοπρόθεσμο η βοήθεια των εταίρων της τρόικα αφορούσε στην εκταμίευση δόσεων για να καλύπτει η Ελλάδα τις υποχρεώσεις της, προς δανειστές αλλά και προς την κάλυψη του πρωτογενούς ελλείμματος, τώρα επιλέγουν να ανακεφαλαιοποιήσουν τις τράπεζες.
Τούτο κατά τη γνώμη μου σημαίνει πως είναι θέμα χρόνου, αν η Ελλάδα δεν επιδείξει πρόοδο, να εγκαταλειφθεί στην τύχη της. «Κουρεμένη» μεν αλλά χωρίς δανεικά για μακρό χρονικό διάστημα...
Οπότε, καιρός γαρ εγγύς για να γυρίσει ο κάθε κατεργάρης στο μπάγκο του...
Ο ίδιος συνεχίζω να πιστεύω πως όσα κατάλαβα και έμαθα τα τελευταία δύο χρόνια για την οικονομία, την πολιτική και την ανθρώπινη συμπεριφορά μου αρκούν να περάσω την υπόλοιπη ζωή για να βγάζω συμπεράσματα...
Πηγή:www.capital.gr
Κατά τη διάρκεια της χρεοκοπίας μια άποψη που αναδείχτηκε αρκετά δημοφιλής, υποστήριζε πως οι εταίροι μας δεν είχαν άλλη επιλογή από το να μας πληρώνουν τα ελλείμματα εσαεί. «Η Ελλάδα κρατάει μια υδρογονοβόμβα μεγατόνων στα χέρια της...» ήταν η κεντρική ιδέα του συλλογισμού...
Αυτό περίπου το πίστεψε και η κυβέρνηση κάποια στιγμή και επεχείρησε να αδρανήσει τις μεταρρυθμίσεις και τις άλλες υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, και να διαπραγματευτεί το ζήτημα πολιτικά...
Συνέπεια αυτού, ήταν οι κωμικοτραγικές σκηνές της φυγής και επανόδου της τρόικα, σε συνάρτηση με το μέτρημα των βδομαδιάτικων που αρκούν τα ταμειακά διαθέσιμα να πληρώσουν μισθούς και συντάξεις μέχρι την εκταμίευση της 6ης δόσης...
Ουδέν κακόν αμιγές καλού όμως, κάποιοι κατάλαβαν πως οι δόσεις δεν πάνε μόνο στους δανειστές, αλλά μέρος τους αφορά και μισθούς και συντάξεις...
Το μνημόνιο σαν ευκαιρία...
Με τη χρεοκοπία της χώρας μας την Άνοιξη του 2010 και την έλευση της τρόικα συστήθηκε ένα ευκαιριακό και ετερόκλητο αντιμνημονιακό μέτωπο. Το σκληρό μνημόνιο αποτέλεσε για αρκετούς εκ των συμμετεχόντων το όχημα που εξασφάλισε κοινό για τις απόψεις τους.
Για την ακρίβεια, για κάποιους αποτέλεσε μια ευκαιρία για επαγγελματική απασχόληση και καριέρα, ως υπερασπιστών του λαού.
Διάφορες «φυλές» συνταγματολόγων, οικονομολόγων, δημοσιολόγων, συνομωσιολόγων ή και... γυναικολόγων ακόμη βρήκαν ευήκοα ώτα με βάση μια θολή και γενικευμένη αντίθεση στο μνημόνιο.
Η άποψη της στήλης ήταν πως το μνημόνιο δεν αρκεί να επαναφέρει τη χώρα σε ισορροπία και πως για κάτι τέτοιο χρειάζονται τέσσερα μνημόνια... Με απλά λόγια, αυτά που προέβλεπε το μνημόνιο και άλλα πολύ περισσότερα, αν είμαστε σοβαροί θα έπρεπε να τα είχαμε εφαρμόσει από μόνοι μας, χωρίς τις υποδείξεις και τους εκβιασμούς των ξένων με τις δόσεις...
Μύθοι και πραγματικότητα
Στον ενάμισι χρόνο του μνημονίου έχουν διαψευστεί πολλά από τα βασικά επιχειρήματα της αντιμνημονιακής ρητορικής, χωρίς να κάμψει το φρόνημα των διαφόρων συνιστωσών της, επειδή, όπως πιστεύω το μνημόνιο αποτέλεσε απλά μέσο για άλλες επιδιώξεις και όχι στόχο...
Υποστηρίχθηκε π.χ. πως:
α) Μύθος: Ο δανεισμός μέσω της μνημονιακής σύμβασης γινόταν με την παροχή εγγυήσεων από ελληνικής πλευράς που αφορούσαν ενεχυριασμό δημόσιας περιουσίας, μέχρι και εθνικών μνημείων κλπ...
Η πραγματικότητα: Ένα χρόνο αργότερο όταν χρειάσθηκε ένα δεύτερο μνημόνιο (το μεσοπρόθεσμο) η Φινλανδία έθεσε το θέμα να λάβει παρόμοιες εγγυήσεις προκειμένου να συμμετάσχει στο δεύτερο πακέτο δανεισμού της χώρας. Το ζήτημα ξεπεράστηκε με τις παρεμβάσεις των ισχυρότερων της ευρωζώνης που πίεσαν την Φινλανδία να υποχωρήσει... Η εξέλιξη αυτή με τους Φινλανδούς αποτελεί προφανώς απόδειξη πως δεν υπήρχε παρόμοια δέσμευση πριν...
β) Μύθος: Το μνημόνιο προβλέπει το δανεισμό της χώρας μόνο σε ό,τι αφορά τις πληρωμές των δανειστών και όχι τις άλλες ανάγκες του προϋπολογισμού.
Πραγματικότητα: Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ούτε καν πρωτοετής στα οικονομικά για να καταλάβει πως αφού υπάρχει πρωτογενές έλλειμμα, μέρος των δανεικών του μνημονίου πάει και σε μισθούς και συντάξεις. Χρειάσθηκε να έρθει το «έμφραγμα» της έκτης δόσης για να μην μπορούν να καταβληθούν οι μισθοί, για να καταπέσει και στην πράξη αυτός ο μύθος...
γ) Μύθος: Υποστηρίχθηκε πως το μνημόνιο είναι αντισυνταγματική άποψη η οποία προβλήθηκε και από συνταγματολόγους. Έγιναν μάλιστα και οι σχετικές προσφυγές...
Πραγματικότητα: Όλες οι προσφυγές κατέπεσαν... ενώ το επιχείρημα το είχε καταρρίψει ήδη από πολύ νωρίς με άρθρο του στην Καθημερινή ο δάσκαλος των περισσότερων συνταγματολόγων ο κ. Μανιτάκης.
δ) Μύθος: Το μνημόνιο έφερε την χρεοκοπία στη χώρα...
Πραγματικότητα: Είναι καινοφανές ψέμα. Το μνημόνιο είναι συνέπεια της χρεοκοπίας. Χρεοκοπία σημαίνει πως δεν βρίσκεις κανένα πρόθυμο δανειστή να δανειστείς για να πληρώσεις τόκους και χρεολύσια... Το μνημόνιο προέκυψε εξ αιτίας της χρεοκοπίας.
ε) Μύθος: Οι όροι του δανεισμού είναι τοκογλυφικοί...
Πραγματικότητα: Υψηλός μπορεί να θεωρηθεί ένας δανεισμός όταν υπάρχει εναλλακτική λύση για σύγκριση. Η Ελλάδα δεν είχε άλλη πηγή δανεισμού καθώς οι αγορές ζητούσαν επιτόκια πάνω από 15-20% και η πρώτη συμφωνία προέβλεπε 5,5% για την ευρωζώνη και γύρω στο 3,5% από το ΔΝΤ. Στην συνέχεια παρατηρήθηκε χώρες να δανείζονται με 6-7% και να συμμετέχουν στον δανεισμό της Ελλάδας με 4,5% ή 3,5% που προβλέπει η συμφωνία της 21 Ιουλίου...
Είναι φανερό πλέον πως αρκετοί εκ των συνιστωσών που συμμετείχαν και συμμετέχουν στο αντιμνημονιακό μέτωπο το κάνουν γιατί αποδείχθηκε ένα καλό όχημα για την απόκτηση κοινού.
Όταν οι άνθρωποι χάνουμε το εισόδημά μας ή περιμένουμε να χάσουμε τη δουλειά μας γινόμαστε ευάλωτοι και σε πολλούς θολώνει η κρίση. Τότε γινόμαστε εύκολη λεία για τους επιτήδειους που εκμεταλλεύονται τις περιστάσεις.
Οι άνθρωποι των αγορών το ξέρουμε αυτό πως οι περίοδοι της σύγχυσης κρύβουν μεγάλες ευκαιρίες, καθώς οι άλλοι είναι ευάλωτοι και δεκτικοί σε κάθε παραμύθι που υπόσχεται εύκολο πλουτισμό ή γρήγορη επιστροφή των χαμένων...
Κάτι άλλο που αποδεικνύει τις αλλότριες σκοπιμότητες του αντιμνημονιακού μετώπου, είναι η απουσία διάθεσης να αναζητηθούν τα αίτια της χρεοκοπίας μας και να προβάλλονται μονότονα οι συνέπειες της, σαν συνέπειες του μνημονίου...
Η αλήθεια είναι όμως πως το μνημόνιο, είτε γιατί δεν ήταν επαρκές είτε γιατί δεν εφαρμόστηκε ποτέ, απέτυχε να αποτρέψει την χρεοκοπία της χώρας, οπότε οσονούπω θα έχουμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε τις συνέπειες μιας, έστω συντεταγμένης προς το παρόν, χρεοκοπίας...
Η διάψευση των επιχειρημάτων ενός λογικού ανθρώπου τον οδηγεί στην περίσκεψη και την αναθεώρηση. Έναν ανόητο ή ένα φανατικό όμως τον οδηγεί στις απειλές, το υβρεολόγιο και την βία...
Εσχάτως ο δημόσιος διάλογος για τα αίτια της χρεοκοπίας και τις πιθανές διεξόδους περιλαμβάνει χαρακτηρισμούς όπως «οι καταδότες των Γερμανών» και άλλα ευτράπελα και τραγικά συνάμα που κυρίως χαρακτηρίζουν όσους προσπαθούν να επιχειρηματολογήσουν με αυτά.
Είχε δίκιο ο Καπετάν Γιώτης...
Έχω ακούσει από μια ραδιοφωνική διήγηση του Μίμη Ανδρουλάκη, πως ο Χ. Φλωράκης όταν ζούσε και έβλεπε στις κομματικές συνεδριάσεις, κάποιος να υπερφαλαγγίζει τους υπόλοιπους σε κομματικό πατριωτισμό και πίστη στην ιδεολογία, ρωτούσε τους παρακείμενους: «Ποιος είναι τούτος και αν έχει υπογράψει καμιά δήλωση και φωνάζει τόσο...»
Κάπως έτσι νομίζω πως έχουν τα πράγματα και με τους «πατριώτες» της χρεοκοπίας...
Οι «δυνάμεις κατοχής»...
«Δυνάμεις κατοχής» αρέσκεται να αποκαλεί τους διαπραγματευτές των δανειστών το χωρίς φειδώ στους πομπώδεις χαρακτηρισμούς λαϊκό πατριωτικό αντιμνημονιακό μέτωπο.
Οι «δυνάμεις κατοχής» λοιπόν όπως δείχνουν τα πράγματα προχωρούν στο σχέδιο δυο. Ήτοι, βάζουν σε πρώτο πλάνο σωτηρίας τις τράπεζες και το ευρώ και σε δεύτερο την Ελλάδα.
Αυτό είναι το μήνυμα των τελευταίων εξελίξεων που βγαίνει από το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης των ευρωπαϊκών τραπεζών. Δηλαδή, ενώ με το μνημόνιο και το μεσοπρόθεσμο η βοήθεια των εταίρων της τρόικα αφορούσε στην εκταμίευση δόσεων για να καλύπτει η Ελλάδα τις υποχρεώσεις της, προς δανειστές αλλά και προς την κάλυψη του πρωτογενούς ελλείμματος, τώρα επιλέγουν να ανακεφαλαιοποιήσουν τις τράπεζες.
Τούτο κατά τη γνώμη μου σημαίνει πως είναι θέμα χρόνου, αν η Ελλάδα δεν επιδείξει πρόοδο, να εγκαταλειφθεί στην τύχη της. «Κουρεμένη» μεν αλλά χωρίς δανεικά για μακρό χρονικό διάστημα...
Οπότε, καιρός γαρ εγγύς για να γυρίσει ο κάθε κατεργάρης στο μπάγκο του...
Ο ίδιος συνεχίζω να πιστεύω πως όσα κατάλαβα και έμαθα τα τελευταία δύο χρόνια για την οικονομία, την πολιτική και την ανθρώπινη συμπεριφορά μου αρκούν να περάσω την υπόλοιπη ζωή για να βγάζω συμπεράσματα...
Πηγή:www.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου